Tại sao việc đánh dấu vào một cuốn sách lại là điều không thể thiếu khi đọc sách? Thứ nhất, nó giúp bạn tỉnh táo hoàn toàn . Đối với những cuốn sách hay, có thể mặc nhiên thừa nhận tác giả đã thực hiện tốt vai trò cùa mình trong cuộc hội thoại. Chúng chỉ đơn thuần được sắp đặt với nhau theo cách mới lạ hơn thôi.
Song để trả lời những câu hỏi này không phải là việc đơn giản. Ý thức được rằng mình sẽ bị thuyết phục, anh ta sẽ làm gì đó để ngăn chặn sự cám dỗ, ví dụ như kiềm chế mua sắm. Nếu không có sự phân tích, những khía cạnh của vấn đề sẽ không hiện hữu một cách rõ ràng.
Nói như trên không có nghĩa bạn nên bỏ qua tiêu đề chương và sự phân đoạn của tác giả, mà hãy sử dụng chúng như những định hướng cho hoạt động của riêng bạn. Họ đọc mà không có sự tự do. Sách lý thuyết dạy bạn về bản chất lý lẽ.
Mức độ tương tự trong cách áp dụng quy tắc 3 thay đổi tuỳ theo đặc điểm của sách cũng như mục đích đọc cuốn đó. Đó là các câu hỏi về kiến thức hạng nhất của chúng ta, về suy nghĩ của chúng ta khi cố gắng trả lời các câu hỏi hạng nhất, về cách thức chúng ta diễn tả những suy nghĩ đó trong ngôn ngữ. Cũng có thể, bạn sẽ gặp một tác giả không hiểu gì về sự khác biệt giữa lý thuyết và thực hành, như những tiểu thuyết gia không phân biệt được đâu là hư cấu, đâu là xã hội học.
Cũng vì mỗi từ là một dấu hiệu nên chúng ta có thể phân biệt được danh từ riêng, danh từ chung, từ cụ thể, từ trừu tượng… Thống nhất thuật ngữ với tác giả bằng cách phân tích các từ khoá. Nếu bạn đọc để tìm lợi ích như sự tiến bộ về mặt trí tuệ hay tinh thần, thì bạn phải tỉnh táo.
Đổi lại, họ cảm thấy hài lòng sự hài lòng khó có thể có được khi đọc các sách khác. Điều này giải thích tại sao quy tắc 5 của phương pháp đọc phân tích liên quan đến từ vựng và thuật ngữ, trong khi quy tắc 6 mà chúng tôi sắp đề cập lại liên quan đến câu và mệnh đề. Số lượng các thuật ngữ tinh tế tương quan với độ nổi trội của tác phẩm.
Nhưng đối với những người không đi học và những người cố gắng đọc sách một cách tự nguyện, thì việc học lâu dài chủ yếu dựa vào sách và đọc sách mà không có giáo viên trợ giúp. Vì vậy, chúng tôi khuyên các bạn nên đọc ít nhất là một vài cuốn sách khoa học cổ. Những người đã có kinh nghiệm thực tế và thực hành sẽ thấy dễ dàng hơn khi đọc các loại sách khoa học cổ.
Ông ta có thể chia tác phẩm của mình thành nhiều chương tương ứng với các năm, các thập kỷ hay thế hệ không? Hay ông ta chia cuốn sách theo đề mục do ông ta tự chọn? Trong một chương cụ thể, ông ta có bàn đến tình hình kinh tế của thời kỳ đó không? Có nhắc đến các cuộc chiến tranh, các hoạt động tôn giáo… không? Với ông ấy, điều gì trong số đó quan trọng hơn cả? Nếu chúng ta có thể nói phần nào của câu chuyện mà tác giả kể có vẻ như chính yếu nhất đối với ông ta thì chúng ta sẽ hiểu tác giả hơn. Có khi toàn bộ tác phẩm nói về một vấn đề hoàn toàn khác mà không từ ngữ nào trong đó diễn tả hết. Hai là phương pháp sử dụng thị giác để tiếp nhận các từ trước khi chú ý đến từng chữ cái hay từng âm.
Một độc giả có kiến thức về lĩnh vực sinh học hoặc kinh tế, khi đọc các tác phẩm của Darwin hay Adam Smith chắc chắn sẽ có cơ sở nhận thức các từ chuyên môn tốt hơn các độc giả khác. Bất kỳ cuốn bách khoa toàn thư tốt nào cũng có phần hướng dẫn giúp người đọc sử dụng sách hiệu quả. Ví dụ, không phải ai cũng được trải qua kinh nghiệm là một người con có cha mẹ, vì một số người là trẻ mồ côi ngay từ khi được sinh ra.
(3) Bên cạnh việc tối giản hoá sự thống nhất, bạn còn phải tìm ra phương thức tạo nên chỉnh thể thống nhất đó từ tất cả các thành phần đơn lẻ. Trước tiên, ta có thể chuyển các quy tắc cấu trúc thành các đồng dạng hư cấu như sau: Câu hỏi đầu tiên về sự tiến bộ là Sự tiến bộ có diễn ra trong lịch sử không? và Có phải những thay đổi trong lịch sử loài người đều theo hướng tốt lên?.