Trong thực tế, chúng ta thực hiện các hoạt động trên đời này hầu như trong sự tác động vô thức, hôm nay ta thường làm những điều đã được làm mà không hề có hiệu quả của hôm qua. Khi người già vẫn còn năng động sẽ xảy ra một sự di cư tự nguyện tới những vùng ấm áp để tạo ra «cộng đồng giành cho những người về hưu». Trong thực tế, tất nhiên, một niềm tin như vậy sẽ khiến cho sự tức giận của chúng ta càng tăng lên và những ngục tù do chúng ta tạo nên cho chính mình thêm an toàn Tôi gọi tình trạng đó là thứ «trí tuệ xổ số».
Chúng ta đã làm giảm nhẹ những sự đau thương vì tình yêu thường làm chúng ta trở nên dễ tổn thương với chúng. Chúng ta có thể không ngưỡng mộ những người đó nhưng lòng quyết tâm và sự vượt khó của họ là bài học cho tất cả chúng ta. Nhiệm vụ chính yếu của người già suốt cuộc đời họ là giúp cho người trẻ có được lòng lạc quan.
Giống như những phúc lợi xã hội khác, những người được đền bù đó cảm thấy mình vô dụng và không thể chấm dứt được những cảm xúc này, làm cho cảm xúc đó tồn tại dai dẳng. Tất nhiên là cũng có những sự ngẫu nhiên xảy ra. Thường thì mỗi bên có con với người họ muốn để lại quyền thừa kế của cải.
Nhiều hành vi trong số này có vẻ như đáp ứng tốt với một vài loại thuốc nào đó khiến cho chúng ta càng tin vào và khẳng định đó là những chứng bệnh. Nó là sự kết hợp giữa sự sẵn lòng, dục vọng và hy vọng hơn là một sự kết hợp mạnh mẽ giữa hai tâm hồn. Ý tưởng về việc chúng ta có thể sống mà không có sự phê bình và hướng dẫn mọi người xung quanh mình là một ảo tưởng đối với nhiều người.
Khi những sự ám ảnh rút ra từ những nỗi sợ có tính chất cơ bản và gây rắc rối khác như nỗi cô đơn chẳng hạn - có thể khiến chúng ta kết lại thành một nhóm để phục vụ một chức năng nào đó trong đời sống quốc gia. Trong thực tế, tôi có quan điểm rằng người già phải có bổn phận để chịu đựng những mất mát trong tuổi già với sự lòng quyết tâm và can đảm khi họ còn có thể đương đầu được để tránh sự bất tiện cho những người thương yêu họ. Vấn đề là tình yêu được bày tỏ qua hành vi.
Đó dường như chỉ là một cảm giác rất tự nhiên trong giây lát, nhưng cảm tưởng của tôi khi hoà nhập vào niềm hãnh diện đó lại đích thực là sự tự mãn diễn ra phổ biến trong các công việc lớn lao mà với tư cách làm cha làm mẹ, chúng ta đã làm. Đây chính là những gì đã trôi qua trong sự chờ đợi và hy vọng: Những ai mà chúng ta mất đi sẽ khơi dậy tình yêu mà chúng ta không biết là mình có trong chúng ta. Chúng ta mong đợi được nghe thấy những lời nói rất mạnh mẽ và giàu tính thuyết phục này.
Chúng ta ao ước được quay về với giai đoạn ấy và cũng lấy làm khó xử bởi lẽ những hồi ức đó có thể lại là một lời nguyền đối với tương lai. Đó chính là một cách giải phóng bản thân chúng ta khỏi cảm giác bị áp đặt và một lời tuyên ngôn đầy hy vọng về khả năng thay đổi của chúng ta. Chẳng hạn như bạn có tin rằng anh ta xứng đáng là cha của con cái bạn hay không? Liệu bạn có nghi ngờ về sự chung thuỷ, sự bền vững và tình yêu mà anh ta giành cho bạn hay không? Những cuộc thảo luận như vậy luôn hé lộ sự ngu ngốc và nông cạn của chính bạn khi còn trẻ.
Người đàn ông quay lại ống nghe, «Chết rồi! Bây giờ thì sao nữa?». Rất nhiều điều đã tạo nên gánh nặng cho việc làm cha mẹ. Hạnh phúc không đơn giản chỉ là sự vắng thiếu nỗi tuyệt vọng.
Cha Ở trên trời, xin Người hãy lắng nghe những lời cầu nguyện của chúng con. Chúng ta là điều mà chúng ta thực hiện. Nếu cái bạn đang làm không có tác dụng thì tại sao lại không thử cách khác?».
Sự «phản văn hoá» này bị các thế hệ đàn anh vừa ghét vừa sợ vì thanh niên nghe thứ nhạc mà họ không hiểu, dùng những thứ thuốc mà họ kết án, và làm tình với một thái độ bất cần mà họ vừa ganh tị vừa khinh bỉ. Mỉm cười là dấu hiệu của óc hài hước và bạn hãy nhớ một câu nói rất đúng về bản chất của con người như sau: «Mọi thứ có thể rất ảm đạm nhưng bạn không cần phải quá nghiêm túc». Chúng ta không thành công ngay được.