Tuy nhiên, có nhiều khi chúng ta cần vận dụng sự sáng tạo một cách chủ đích và có cân nhắc cẩn trọng. Nhưng theo lôgíc của hệ thống khuôn mẫu bất đối xứng, thật dễ dàng để nhận thấy tại sao một từ ngẫu nhiên lại phát huy tác dụng. Nếu chúng ta không có bộ khung của những khả năng, chúng ta thậm chí không có những cái nhìn mới để nhìn nhận thông tin.
Nhưng trong một thế giới thay đổi, sự việc hiếm khi xảy ra như trước. Đó có thể là một sự lựa chọn có sẵn hoặc sự lựa chọn mới. Nhiều người cho rằng chúng ta chỉ nên xem xét mặt tích cực của sự việc khi đó là điều hiển nhiên có thể thấy, và rằng chẳng có lợi lộc gì khi bắt chúng ta đào sâu suy nghĩ để tìm ra những điểm tích cực ít liên quan và íc có giá trị thực tế.
… Mọi người lưu ý rằng tôi đang sử dụng chiếc mũ xanh tư duy do đó tôi được phép trình bày những ý tưởng như trên. Chúng ta sử dụng một ý tưởng để xem xem nó sẽ mang lại cho chúng ta điều gì, dẫn chúng ta tới đâu, và làm cho chúng ta tiến về phía trước. Những điển hình vừa nêu chứng tỏ sự thay đổi lớn lao.
Họ sử dụng rất thành thục chiếc mũ đen, đồng thời với chiếc mũ vàng và chiếc mũ xanh lá cây. Hầu như tất cả mọi người có cảm giác rằng chúng ta ngồi đây và đưa ra quyết định sự việc cũng sẽ không có thay đổi gì nhiều. Tôi đặt tên cho lối suy nghĩ chiếc mũ vàng là chiếc mũ của những suy nghĩ tích cực bởi vì bất kỳ một kế hoạch hoặc một hành động nào của chúng ta cũng là những suy nghĩ thích cực nhìn vào tương lai.
Cấp độ của sự chắc chắn trong lối tư duy được phân cấp từ những suy nghĩ tích cực thái quá tới những suy nghĩ logic mang tính thực tế. Sự minh chứng chính là nỗ lực để ủng hộ ý tưởng đó. Và tôi thích anh ta ở điểm này.
Sự sáng tạo dường như bao trùm tất cả mọi thứ, từ việc tạo ra sự lộn xộn tới việc tạo nên một sự tổng hòa. Những chiếc mũ sẽ biểu thị những hướng này. Thông thường, chúng ta cần một khoảng thòi gian để cảm nhận và biểu lộ cảm xúc, và để quên đi những cảm xúc đó, chúng ta thậm chí còn cần một khoảng thời gian dài hơn.
Như vậy, phương thức tư duy này luôn mở ra con đường phía trước. Tư duy thường diễn ra theo xu hướng trôi giạt, bàn tán dông đài và phản ứng lại với những gì xảy đến tại từng thời điểm. Tôi nghi ngờ rằng anh không thích tôi.
Khi chung ta tư duy theo phương thức "Sáu chiếc mũ" hiệu quả tư duy được thể hiện ngay. Tôi sẽ đặt tiền cho trò chơi này bởi vì tôi thích Nerida, người đang chủ trì cuộc chơi, và bởi vì tôi muốn được ngắm cô ấy lâu hơn. Do vậy, chúng ta cần một lối tư duy mới, đó là: chỉ nêu ra những sự kiện, không kèm theo nhận định.
Nếu bạn điều khiển chiếc ô tô với cần số tay, bạn có thể đi số nào mà bạn muốn. Như tôi đã đề cập ở những phần trên, xúc cảm và cảm giác là những "khoảng màu nhạy cảm" trên chiếc bản đồ tư duy, và nhờ qui ước chiếc mũ đỏ mà ta có thể cụ thể hoá những mảng màu này bằng cách bộc lộ những xúc cảm. …Một trong những cách đưa ra những nhận xét áp dụng chiếc mũ đen là: «Sẽ nguy hiểm nếu… »
Và mỗi chúng ta bộc lộ những xác cảm đối với những quyết định đó. Do vậy, chúng ta cần một lối tư duy mới, đó là: chỉ nêu ra những sự kiện, không kèm theo nhận định. Tôi muốn biết những nguy hiểm và khó khăn tiềm tàng ở đây là gì? Bất lợi của chúng ta là gì?