Nhưng tôi thật sự tin rằng nếu một người nào đó được chỉ cho thấy “sự lôgíc” của sáng tạo, thì nó sẽ có tác dụng lâu dài tới thái độ của người đó đối với sự sáng tạo. Một doanh nhân khởi sự một công việc kinh doanh. Nếu có thể, bạn cứ thể hiện hết khả năng của mình, nhưng bạn phải tuân theo luật.
Trong thực tế, những nhận xét được đưa ra bởi chiếc mũ vàng có thể được nhìn nhận theo quan điểm chiếc mũ đen như một thách thức với lời nhận xét về tình hình kinh doanh mỹ phẩm: «điều mà anh nói không thực sự chính xác bởi nếu xét trong lĩnh vực kinh doanh khách sạn thì…» Những chiếc mũ sẽ biểu thị những hướng này. Thời gian áp dụng chiếc mũ đỏ cũng nên ngắn hơn so với thời gian áp dụng những chiếc mũ khác.
Khi Ron Barbaro còn là giám đốc tập đoàn bảo hiểm Prudential, tôi có dịp quan sát ông bàn việc với các cộng sự. Lối tư duy chiếc mũ vàng không bắt nguồn từ những động lực như vậy. Bằng cách này, sáu chiếc mũ tư duy cung cấp mọt cách diễn đạt xác định mà không vị phản đối.
Ngay cả khi chúng ta nhìn nhận một sự việc đã xảy ra, chúng ta cũng nên chọn cacáh nhìn nhận những mặt tích cực hoặc chọn lóc cách bình luận vấn đề một cách tích cực. Tuy nhiên, người ta có thể sử dụng chiếc mũ trắng đế nhắc lại ý tưởng có sẵn, hoặc ý tưởng đang được thảo luận. Cuối cùng, mọi người sử dụng chiếc mũ đen để loại bớt những ý kiến còn gây nghi ngờ.
Họ thường xuyên vận dụng những sự kiện, số liệu nhằm đạt được một mục đích nào đó, hoặc để bảo vệ mình trong những cuộc tranh luận. Chiếc mũ xanh da trời đặt ra chiến lược tư duy. Tôi có cảm giác mãnh liệt rằng chiếc vé xe buýt này và chiếc xe đạp kia chính là những đầu mối quan trọng để chúng ta tìm ra kẻ giết người.
Tôi đã trò chuyện với bốn chuyên gia và tất cả họ đều dự đoán rằng lãi suất sẽ giảm vào dịp cuối năm nay. Cùng một lúc, những luồng cảm xúc, những thông tin, những trật tự logic, kỳ vọng và sự sáng tạo làm chúng ta bối rối, giống như một diễn viên tung hứng với quá nhiều bóng. Nhưng nếu vì lý do thứ hai, cơ hội là không chắc chắn.
Nhưng thực tế là chúng ta đã nhìn thấy cả trăm con thiên nga trắng, trong khi đó mới nhìn thấy một con thiên nga đen. Nếu bạn dành càng nhiều thời gian để lựa chọn, bạn có thể càng có nhiều lựa chọn hơn. Phương thức tư duy Sáu chiếc mũ khác hẳn với quá trình tư duy tranh luận truyền thống.
Trong cuốn sách này, tôi quan tâm tới cách thiết lập bản đồ tư duy, trong đó trước hết chúng ta phải thám hiểm địa hình và đánh dấu chúng. Liệu gợi ý này có phù hợp với quan điểm đạo đức của chúng ta và các giá trị đặt ra? Liệu có ai thích việc sử dụng chiếc mũ xanh để cấu trúc lối tư duy?
Có những khi sự việc xảy ra không có gì mới mẻ so với những điều chúng ta đã biết, theo y như mẫu cũ. Đáng tiếc là việc đặt những câu hỏi đúng một cách muộn màng, sau khi đã có câu trả lời, dễ dàng hơn nhiều so với việc đặt những câu hỏi định hình. … Tất cả chúng ta có đồng ý với những kết luận mà chúng ta vừa đạt được.
…Chúng ta đã quyết định được quá trình thực thi. Nhận thức của mọi người về thời tiết lạnh mới chính là vấn đề. Tuy nhiên, người ta có thể sử dụng chiếc mũ trắng đế nhắc lại ý tưởng có sẵn, hoặc ý tưởng đang được thảo luận.