Chúng ta hãy nghĩ tới ánh sáng mặt trời chiếu rọi. Nhiệm vụ của người tư duy mũ xanh là đưa một cuộc thảo luận vào khuôn khổ qui ước sẵn khi cuộc thảo luận đó trở nên lộn xộn. Nó không đưa ra ý kiến hoặc những lời bình luận.
Chiếc mũ xanh giống như người nhạc trưởng trong một dàn nhạc giao hưởng. Đây là thời gian để chúng ta sử dụng chiếc mũ xanh. Sau khi sử dụng chiếc mũ vàng, nếu vấn đề bàn bạc không tiến triển, tất hơn hết là nên tạm dừng cuộc thảo luận.
Đây là giai đoạn cần lối tư duy xây dựng. Ngay trong lúc diễn ra một cuộc họp theo phương thức tư duy sáu chiếc mũ, chủ toạ, hay người cầm trịch cuộc họp cũng có thể đặt câu hỏi để biết ý kiến của cá nhân. Thật sai lầm khi chúng ta cho rằng sự tiến bộ được nảy sinh dựa trên sự phân tích thông tin và sự suy luận lôgíc.
Chẳng hạn, liên quan đến vấn để đang thảo luận, chúng ta có thể đặt những câu hỏi như: Một chiếc mũ xanh cấu trúc có thể đưa ra kế hoạch về những điều gì xảy ra tại mỗi thời điểm - còn hơn cả chức năng của một chương trình máy tính. Tôi muốn các bạn suy nghĩ 2 phút trước khi chúng ta bắt đầu cuộc thảo luận.
Một hoạ sĩ thường có phong cách riêng và anh ta áp dụng phong cách đó cho tất cả các bức vẽ của mình. Câu hỏi “câu” là câu hỏi có tính cách thăm dò (giống như việc đặt mồi vào lưỡi câu nhưng không biết rõ rằng sẽ kéo lên được con gì). Trong những cuộc thảo luận như vậy phương thức tư duy sáu chiếc mũ xây dựng sẵn khung thảo luận, dựa vào đó mọi người cùng thảo luận một cách định hướng, thay vì tranh luận hoặc thảo luận tự do.
Chiếc mũ đen cũng giúp chúng ta nhận ra những lỗi lầm trong quá trình tư duy của chúng ta. Đã từng xảy ra trường hợp trẻ con bị giống chó này cắn khi bọn trẻ cố tình chọc tức chúng. Các nhà triết học thường chú trọng phân tích các sự việc để tìm ra bản chất và động lực phát triển của chúng.
Chúng ta cần có những suy đoán cơ bản về những gì sẽ xảy đến trong tương lại dựa vào những kinh nghiệm mà chúng ta đã tích luỹ được, cùng với kinh nghiệm của những người khác. Thành ngữ chiếc mũ đỏ chỉ nên được sử dụng khi một người cần biểu lộ hoặc được yêu cầu biểu lộ tình cảm một cách thông thường và chính thức. Như thế cả hai giải thích đều được định vị trên bản đồ tư duy.
Ý tưởng này có điều gì thú vị? Có điều gì khác biệt ở ý tưởng này? Ý tưởng này gợi ý điều gì? Ý tưởng này dẫn chúng ta tới đâu? Tất cả những câu hỏi như vậy đều giúp chúng ta xem xét vấn đề một cách tiến bộ. Trong nhiều trường hợp, những cảm xúc trên chiếm ưu thế trong toàn bộ quá trình tư duy. Hành động này có thế giúp họ quay trở lại với cộng đồng, giúp họ hoà nhập và ngăn ngừa họ qua lại con đường phạm tội cũ.
Những quá trình tư duy từ trước cho đến nay mỗi cá nhân đều phải tự xây dựng để tư duy thì nay nhờ sáu chiếc mũ tư duy nó trở thành một quá trình tự động và là hệ thống mở đối với tất cả mọi người. … Sản phẩm đó là phù hợp đối với những công ty lớn. chúng ta không nên cường điệu hoá hoặc lạm dụng việc sử dụng thành ngữ chiếc mũ đỏ một cách vô lý.
Hãy quên chủ đề trong giây lát. Việc gọt dũa ý tưởng sao cho nó trở thành phù hợp hơn với nhu cầu của mọi người để mọi người sẵn sàng “mua” ý tưởng đó chính là một phần của quá trình sáng tạo. Hãng Ford đã Chế tạo chiếc Edsel dựa vào những điều tra thị trường và đã bị thất bại hoàn toàn.